Unia begeleidt organisaties bij vragen over diversiteit

Traject

 Eind 2015 vroeg het OCMW een overleg aan met Unia. Aanleiding waren enkele incidenten en terugkerende vragen over de plaats van geloof en levensbeschouwing, en de zichtbaarheid ervan binnen de verschillende onderdelen van zijn werking: als werkgever, als dienstverlener en als aanbieder van opleidingen voor cliënten.

 Stap 1: Verkennen

In een eerste, verkennende fase, werd een voorstel tot begeleiding aan het OCMW overgemaakt. Daarnaast bood Unia ook een juridische infosessie. Op basis van het voorstel en de inhoudelijke expertise sloten Unia en het OCMW een akkoord voor de procesbegeleiding. Dat bevatte een dubbel doel: verduidelijking van het juridische kader inzake discriminatie (specifiek op grond van geloof/levensbeschouwing) en ondersteuning bij het ontwikkelen van een handelingskader voor het omgaan met religieuze en diversiteitsvragen.

 Stap 2: Iedereen betrekken

De volgende stap was het opzetten van een structuur waarbinnen dit traject kon werken. In een workshop met het management werd bepaald wie de stakeholders waren, hoe het participatieve luik eruit zou zien en werd er een task force samengesteld. Daarna kwam het erop aan een stand van zaken te bepalen: wat is de aanpak vandaag? Welke dilemma’s leven er? Enkele typesituaties werden uitgewerkt ter voorbereiding van de workshops met de andere stakeholders. Tegelijk liep er een juridische analyse.

 Vervolgens verzamelden we de input voor het uitwerken van het handelingskader. Wat zijn de fundamentele principes en objectieve grenzen? Dat gebeurde via een intensief traject met alle stakeholders, zoals het personeel en de cliënten van het OCMW.

Stap 3: Een nieuwe visie

Op basis van al die informatie stelde Unia een rapport op dat voorgelegd werd aan de projectmanager. Daarna was het de beurt aan de task force om het rapport te ontvangen. Die werkte een voorstel van een missie en visie uit.

Tenslotte moest het werk natuurlijk nog gevalideerd worden. Eerst het management, dan het Vast Bureau en uiteindelijk de OCMW-raad. 

Resultaat

 Het OCMW heeft duidelijk een groeiproces doorgemaakt over de thematiek. Het beschikt nu over een beleidskader voor religieuze en levensbeschouwelijke diversiteit, en een praktisch instrument, nl. een handelingskader en handleiding.

 Het beleidskader gaat in op religieuze en levensbeschouwelijke diversiteit en geeft antwoorden op vragen naar visie en missie. Concreet betekent dit dat de organisatie waarmee Unia samenwerkte, gekozen heeft voor inclusieve neutraliteit. Hierbij ligt de nadruk op een neutrale dienstverlening, en is er geen sprake van een verbod op veruiterlijkingen van overtuigingen.

 Het handelingskader en de handleiding zijn een hulpmiddel voor het behandelen van dilemma’s. Daarin is een uniforme procedure vastgelegd, en worden objectieve criteria bepaald zodat elke vraag gesteld kan worden, en op een gelijke manier een antwoord krijgt.

 In 2015 was er nog veel twijfel en onzekerheid over het onderwerp. Vandaag kunnen we vaststellen dat management en sleutelfiguren zelfzeker achter de resultaten van het traject staan. Er is dus sprake van een geslaagd traject. Een van de voorwaarden hiervoor was het uitgesproken engagement van de organisatie zelf. Het is nooit een traject van Unia geworden, maar was steeds een project van het OCMW zelf zijn. Daarvoor moeten mensen en middelen vrijgemaakt worden. Daarmee toonde het OCMW zijn engagement, en waren de omstandigheden voor het traject ideaal. Ook was het vooraf reeds duidelijk dat het een lang traject zou worden. Dat bleek immers de beste manier van werken om de gedragenheid van het resultaat te verzekeren.